Heel origineel op dit seminarie werd de eenvoud en de snelheid van de nieuwe mogelijkheden van Web 2.0 in de zorgsector gedemonstreerd door een “patientenverenigings Make-over”door Michel Van Cann nomadic|nomadic.

Op 3,5 uur tijd heeft de wizzkid van Nomadic enkele Web2.0 toepassingen opgezet ten voordele van een fictieve online patiëntenorganisatie voor TestDummies: hij zette een Hyves op, zette enkele video’s online op video.nl, startte een weblog, maakte enkele pagina’s op de wiki wetpaint.com, startte een Twitterprofiel en mailde alles door naar de deelnemers van het seminarie via een nieuwsbrief.

Voilà, wat een wizzkid op 3,5 uur kan doen. Heel simpel toch.

En daar had ik graag het vervolg op gehoord: technisch gezien zijn er veel minder drempels en er bestaan heel veel gratis toepassingen waar je in geen tijd een behoorlijk professioneel online pakket kan aanbieden. Waar zit dan dat addertje? In de vraag wat is mijn doel, welke middelen (vooral tijd) heb ik en dan pas welke snacks kan ik uit dat Web 2.0 verhaal inzetten.

Eerlijk gezegd ben ik hier wat op mijn honger gebleven. Heel tof om aan dit razendtempo een massa aan “digitale snack” geserveerd te krijgen, maar wat werkt? Wat zijn de resultaten? Wat biedt de grootste slaagkans op een minimum aan tijd. Dit had wel handig geweest om zelf een menu samen te stellen voor een specifieke strategie. Zijn er al best practices?

Dus, laat ons die best practices delen en zorgen dat hier een checklist komt van kenmerken van die Web 2.0 toepassingen zodat de keuze wat gemakkelijker wordt.

Wat er echter allemaal mogelijk is, zelfs gratis, en waarom je dit zou overwegen, lees je hieronder in het verslag van de verschillende presentaties:

“Trends en ontwikkelingen in de zorg” en “De propositie van de patientenvereniging” door dagvoorzitter Martijn Hulst (slides op slideshare)
Nederlandse zorg is ok. Ze scoren tweede beste op vlak van zorgt in de Europese klas. De Nederlandse patiënt is tevreden en heeft vertrouwen hun zorgsysteem. Nederlandse ziekenhuizen werken beduidend efficiënter dan Duitse
Maar: er is heel wat verandering bezig: vergrijzing, meer allochtone afkomst, stijging van diabetes, astma, hartpatiënten, stijging van de thuiszorg, kosten stijgen heel snel,… (verdubbeling tussen hu en 2010).
Verbetering is dus nodig op vlak van informatie, begrip, lotenotencontact, belangenbehartiging. Maw. het is nodig de patiëntenverenigingen te versterken.
Op online vlak wordt nu vooral gebruik gemaakt van e-mail en websites. Het vertrekt top-down, vanuit een eigen wereld, vanuit een patiënt 0.1 ingesteldheid. De beste NL ziekenhuissite heeft een award gewonnen omwille van de flashy voorstelling van historiek van ziekenhuis terwijl heel de site statisch is.
Terwijl, het zou een Wikipagina kunnen zijn. En de omgeving, de generatie wijzigt naar mensen die zelf willen meedoen. Er is veel meer mogelijk om contact met klanten/patiënten te optimaliseren. De zorgconsument wil meer betrokken worden, haalt zijn info van overal, wil als individu erkend worden, wil kiezen en hecht meer geloof aan lotgenoten dan in professionals. Doelstelling in dergelijke setting is nutoptimalisatie, niet winst.
Een voorbeeld is de site van Pharmaceutisch bedrijf, Astra Zenica http://www.astmaaltijdanders.nl. Deze site kan veel meer.
Health 2.0, Gezondheid 2.0, Zorg 2.0: definitie: nieuwe manier van contacten, relaties met elkaar aangaan, van de zorg in te richten.
Zorgconsument 2.0 is meer dan zorgvrager. Hij is tegelijk ook koper, gebruiker, participant, informatieverlener en publiek. Hij is altijd online verbonden vb. zoeksites (WebMD, Healthline, MediGo, Google Health), blogs (web-log.nl, blogger, care pages), netwerk sites (hyves, health strengh, patients like me…), Wiki (askdrwiki, wikikidney, fluwiki), videosites (youtube, dramatichealth.com, health theatre), beoordelingssites (rateMD, drscore, nursesratedocter), virtuele werelden (SL, MS island, support for healing island…)
In Nl zit 83% online: 84% daarvan zoekt naar gezondheidsinformatie, 30% googelt voor doktersbezoek, 34% baseert zich op info van anderen, 14% blogt of deelt eigen ervaringen: betrouwbaar? Volgens boek “Patiëntencommunities op het web“: ja, soms weten ze meer dan de arts, alle info wordt wetenschappelijk gechecked.
Wat wil de zorgconsument 2.0? Persoonlijk contact, open conversatie, een eigen communitie, aandacht voor co-creatie, en vooral GEEN controle!! Met deze factoren creëer je betrokkenheid.
Waar deze mogelijkheden er niet zijn: patiënten zappen ervan web.
Hoe blijf je onderdeel in het netwerk van patiënten? Ga waar zorgconsument 2.0 is, kijk, luister en leer, (praten met de webloggers, analyseer de conversaties), wordt betrokken, ga co-creëren, neem authentiek en transparant deel, wees een platform, stel je continu de vraag wat wil de ander dat ik voor hem beteken.
Wat bepaalt uw onderscheidend vermogen? Uw kracht is het aansluiten bij de de ander.

Patientenvereniging aan het woord door Frank van de Peppel van de Vereniging van mensen met brandwonden

Deze patiëntenvereniging telt 400 leden en wordt gerund door allemaal vrijwilligers. Hun doel bestaat uit belangenbehartiging, lotgenotencontact, informatievoorziening. En dus niet informatiebeheersing, maar toch blijft het zo moeilijk om de controle rond de informatie over te laten aan hun leden. Want ze erkennen het: de kracht van de vereniging zit bij delen van ervaringsdeskundigheid.

De vereniging is online beschikbaar met een site en forum waar patiënten ook hun verhaal, op een anonieme manier, kwijt kunnen. Ze hebben nog geen e-nieuwsbrief, nog geen hyve geopend vooral wegens tijdsgebrek van de vrijwilligers.

Belangrijke vraagstukken waar ze zelf nog niet 100% uit zijn:

  • Linken we naar andere fora? Ja, maar zonder verantwoordelijkheid voor de inhoud
  • Houden we het ledenblad enkel voor de leden en dus niet beschikbaar op de site? Nee, dit blijft voor betalende leden.

Wat zijn evaluatiecriteria om nieuwe initiatieven op te nemen?

  • past het in de doelstellingen van de vereniging
  • is het beheersbaar (tijd!)
  • vol te houden op lange termijn
  • instaan voor de correctheid van informatie (voor een corrigerend vermogen moet de groep groot genoeg zijn, aangevuld met experten aan de achterkant van Wikipedia).
  • hoe houden we controle: Grove zaken worden eraf gehaald, maar het is onmogelijk alles nalezen op fora, moeite om los te laten. Interessante tip uit het publiek: vraag het aan een heavy user die hier een extra status rol krijgt.

Een mooie case die duidelijk maakt dat hoeveel gratis tools ook bestaan, het blijft belangrijk om te focussen op wat je wilt bereiken binnen de mogelijkheden (tijd!!) die je hebt.

Second Life, demo van “Het MS Island VUmc“

Anette van der Goes gaf haar presentatie in Second Life maar wegens een technisch probleem was haar stem daar niet te horen, en volgens mij dus ook niet te volgen. Hier kwam meteen toch al een vrij venijnig iets naar boven. Voor een bezoek aan Second Life moet je software installeren, je registreren en zelfs leren navigeren want je start er letterlijk zonder kleren en zonder de kennis om zich te kunnen voortbewegen. Heel veel drempels dus.

  • Wat is SL? Een virtuele wereld, gemaakt en beheerd door inwoners, 10 mio accounts (veel passieve accounts, vele personen meerdere accounts).
  • Wat kan je er doen? Voortbewegen ;-), mensen (avatars) ontmoeten, cursussen volgen, handel doen (producten maken vb. huizen inrichten), winkelen met currency Linden Dollar (uitwisselbaar in USD), concerten, dansavonden, activiteiten, events, spelletjes doen. Voornamelijk als communicatiemiddel: tekstgebaseerd, praten met elkaar via chat in groep of individueel, of met de stem (eerste contact via toetsenbord).
  • Bedrijven: ABN Amro, Adidas gebruik voor testen van producten en klantenbinding
  • voorlichting, lotgenotencontact en fondsenwerving
  • VU Medisch Centrum (ziekenhuis): eiland gekregen van ABN Amro. Gekozen voor MS patiëntengroep. MS Centrum Amsterdam, MS Nederland (patiëntenorganisatie) MS Research.
  • Je kan er kennis opdoen, kennis delen en mensen ontmoeten. Op bepaalde momenten een expert aanwezig om vragen aan te stellen.
  • Levert patiënt verhalen op. Kan vragenlijsten aflopen?

We kregen een rondleiding door gebouw van MS Island. Het project heeft in totaal een 7.000 euro gekost: 2.000 euro aankoop van het eiland. Daarnaast hadden werd het gebouw ingericht door studenten: 5.000 euro. En hier rijst onmiddellijk mijn kritische bedenking: we hebben daar life geen enkele bezoeker tegengekomen? Toeval? Voor wie doen we het?

Er dan waren wel nog wat praktische vragen vanuit de zorg waar SL nog geen oplossing voor geeft: Als dokter een consultatie doet, hoe kan die terugbetaling krijgen? Hoe kan je weten dat de “dokter” wel degelijk dokter is?

Digitaal snacken door Jacqueline Fackeldey (Slides op slideshare)

Jacqueline Fackeldey straalt alvast marketing en gadgets uit 😉 Haar bedoeling was ons onder te dompelen in de nieuwe mogelijkheden van Web 2.0 of de “digitale snacks” zoals zij dat noemt.

De zorgconsument is volgens haar alvast een persoon die vele zaken tegelijk doet. Ze zijn continu informatie aan het verwerken. Gemiddeld krijgen ze 2.000 marketingboodschappen per dag te slikken. Hoe volg je dat allemaal?

Haar oplossing heet digitaal snacken: grote stukken informatie structureren in kleine hapklare brokken via verschillende kanalen zoals

  • iTunes muziek kopen per liedje
  • LastFM je krijgt muziek op maat, je kan doorklikken naar Amazon e.d.
  • YouTube en Flickr: wil je zien wat in mijn medicijnkast zit
  • Widgets en gadgets: kleine toepassingen die werken op je desktop, knip en plak site, je eigen persoonlijke pagina: je sluit je af van de buitenwereld, als bedrijf: widget maken, je komt er niet op als je niet het vertrouwen hebt van mensen
  • RSS en del.icio.us: online je favorieten opslaan op de site van del.icio.us, sociaal bookmarken, plakken trefwoorden aan, je kan profiteren van de kennis van anderen. TagCloud van del.icio.us (hoe groter hoe relevanter).
  • Toolbar extensions: toevoegingen aan toolbars vb. marketingfacts.nl, twitter-icoon, google toolbar
  • Twitter: micro-bloggen of sms bloggen. Google heeft concurrent van Twitter overgenomen. Op je eigen site tonen.

En het handigste is volgens haar: je moet geen PC meer meenemen. Alles kan (binnenkort) mobiel via je GSM.

Ik voelde aan het publiek dat het toch niet zo eenvoudig lijkt om uit dat hele snack-menu de juiste gesmaakte snacks te kiezen. “Luister naar je doelgroep, vraag het hen, veronderstel het niet” was haar advies.

‘MediumZorg: Gids in de chaos ‘ door Lars Gierveld en Thomas Schippers

  • aantal chronisch zieken zal stijgen, zorg zal stijgen
  • relatie tussen gezond zijn en ziek zijn maken deel uit van een circulair proces
  • link met media: Een Nederlander verbruikt gemiddeld 8 uur media per dag.
  • probleem: betrouwbaarheid en toegankelijkheid van info door weinig samenwerking tussen media en verstrekkers
  • Mediumzorg is maatschappelijk initiatief die contact maakt tussen zorgwerkers en media.
  • Informatie in het publieke domein.
  • Project 9 maand geleden gestart met inventarisatieronde. Daarna gestart met werkbare groep.
  • Publieke omroep is uniek: radio sinds 1919, TV 1951, internet 1995, themakanalen 2004. Opgedeeld volgens kanaal. Belangrijk structureren op thema van inhoud, niet op kanaal.
  • Push (informatie verdelen) en pull (informatie beschikbaar zetten) strategie.
  • Mediumzorg biedt antwoord op behoeften uit het zorgveld: “empowerment” van patiënten, van voorlichtingstaak naar controletaak,…
  • Er zijn veel tegengestelde belangen!
  • Gebruik van kabelmaatschappijen: commercieel gewin is onmogelijk. Het is een maatschappelijk initiatief.
  • Cfr. Gezondheidskiosk is mislukt. Zeer moeilijk initiatief, ook te zien in het buitenland. Waarom zal dit een succes worden? Ze werken met crossmediale gedachte. Zij zijn geen overheid.

Patienten Portal door Jacqueline Baardman NPCF

Het NPCF, de koepelorganisatie van enkele patiëntenverenigingen is een initiatief gestart om een portal voor patiënten aan te bieden. Dit moet een antwoord bieden aan de nood aan gestructureerde, betrouwbare en toegankelijke informatie van artsen en patiëntenverenigingen. De patiënten hebben namelijk behoefte aan inzage in hun medische informatie, hulp bij keuze van informatie, opleiding en voorlichting. En uit vooronderzoek is gebleken dat ze daar zelfs 50 euro per jaar voor over hebben.

Wat willen ze met dit portaal www.patientenportal.nl bieden?

  • interactie met de zorgverlener (inzage in dossier, zelfzorg, email consultatie en online anamnese)
  • opleiding en voorlichting
  • keuzeondersteuning

Het project bevindt zich nog in een pril stadium en is nog te vroeg voor evaluatie. De bedoeling is om in 3 jaar breakeven te draaien.

Google, vriend of vijand? – Jan Martens (Medblog.nl)

Google biedt heel veel gratis mogelijkheden aan achter de link “meer”: zoeken in blogs, blogger, mailinglijsten, discussiegroepen, documenten delen zoals presentaties, rekenbladen,… en vanaf vermoedelijk 2008 ook een gratis toepassing om medische gegevens electronisch te beheren. Dus hier is voor een patiëntenorganisatie veel mee te doen. Maar wat gebeurt er met deze info? Dit is nog niet duidelijk, behalve dat het hele project Google is opgezet vanuit de visie “Do no evil”.

Als je bepaalde zoekopdrachten geeft op Google vb. spierziekte, dan krijg je heel veel resultaten maar wat is betrouwbaar?

In het buitenland zijn er verschillende initiatieven die daar een antwoord op bieden zoals WegoHealth, Kormix, Medstory,… Maar dit bestond tot op vandaag nog niet in Nederland.

Jan Martens is met enkele andere initiatiefnemers gestart met een Nederlandse zoekmotor MediGo, een vertikale zoekmotor die een aantal factoren inbouwt om de betrouwbaarheid en relevatie van medische info naar boven te halen en die vandaag life is gegaan. Die factoren zijn:

  • de sites uit de zoekresultaten zijn gecontroleerd door artsen
  • sites uit de farmaceutische industrie zijn niet opgenomen, wel info van apotheeksites
  • je krijgt duidelijk te zien wie de bron is, een zorgverlener, een patiëntenorganisatie
  • het is gratis en vrij toegankelijk

Het wie, Wat en Waarom van Hyves ? door Hanneke Vos

Vanuit een marketingonderzoeksbureau is Hanneke Vos op zoek gegaan naar het profiel van 550 Hyvers, wat ze er doen en waarom.

  • wie: 20% zijn er heel intensief mee bezig (uberhyvers) maar je hebt ook heel wat inactieve accounts.
  • waarom: voor hun plezier, ontspanning, als communicatiekanaal om met elkaar contact te hebben
  • wat doen ze: vooral foto’s delen, bekenden zoeken

Wat kunnen we ermee rond het thema gezondheid? Met dit thema op Hyves bereik je vooral vrouwen. Ze delen hun ervaringen over hun ziekte en hun emotionele ervaringen errond. Je kan op een open manier mee discussiëren, rondvragen (polls) organiseren, discussiëren.

Waarom? Het is een medium die heel hoge betrokkenheid creëert en gezien wordt als relevant.

Conclusie:
Knap seminarie om stil te staan bij het waarom we zouden starten en wat de massa aan mogelijkheden die er vandaag al zijn en de cases die ook vandaag al uitgewerkt worden. Ik miste echter nog een conclusie rond hoe je er nu precies zelf mee aan de slag kan? Is het huren van een wizzkid voor een halve dag voldoende. Tuurlijk niet, er is een integratie nodig van al deze nieuwe tools in je bestaande strategie.

Dus vertrek van je doelstelling, check waar je doelgroep zit, waar ze mee bezig zijn. Dat is alvast de eerste stap denk ik. En dan, over welke middelen beschik je? Niet direct in ontwikkelingsbudgetten, maar vooral in hoe hou ik dit levend, hoe zorg ik dat het voor de bezoekers een meerwaarde oplevert?

Mijn advies: begin klein, heel klein en meet wat werkt en wat niet. Met welk snackje begin je best. Ik zal in elk geval nog eens zoeken naar een soort checklist die de belangrijkste meerwaarde van de verschillende tools naast elkaar zet. Heeft iemand dergelijke checklist al gevonden? Afhankelijk van je doel kan je dan hiermee starten. 1 digitaal snackje met een keer, maar start wel vandaag want je bezoekers zijn er al mee bezig 😉

PS, de max om op dit seminarie live te kunnen bloggen! Dat is echt tonen wat je zegt.